Κυριάκος Μητσοτάκης: Αγαπητέ Πρόεδρε της Γαλλικής Δημοκρατίας, κυρία και κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι,
Σήμερα είναι μία ημέρα ιστορική για την Ελλάδα και τη Γαλλία. Γιατί με τον Πρόεδρο Macron, αποφασίσαμε την αναβάθμιση της διμερούς αμυντικής συνεργασίας μας, διευρύνοντας παράλληλα τη διάθεση των κρατών μας για συμπαράταξη, για αμοιβαία συνδρομή και για κοινή δράση σε όλα τα πεδία.
Η υπογραφή της Συμφωνίας για την εγκαθίδρυση στρατηγικής εταιρικής σχέσης για τη συνεργασία στην άμυνα και στην ασφάλεια, δεν αποτυπώνει μόνο, αλλά ενισχύει μία πραγματικότητα, η οποία είναι γνωστή σε όλους: πώς οι δύο χώρες μας Ελλάδα και Γαλλία έχουν ήδη αναπτύξει μια πολύ ισχυρή συμμαχική σχέση, που ουσιαστικά υπερβαίνει τις υποχρεώσεις της μίας έναντι της άλλης στο πλαίσιο τής Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Μάλιστα, οι τομείς της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος, αλλά δεν εξαντλούν σε καμία περίπτωση αυτή την συνεργασία.
Αναφέρθηκε σε αυτό και ο κύριος Πρόεδρος μόλις πριν από λίγες μέρες στη Μασσαλία και αμέσως μετά στην Αθήνα. Οι κοινές προσπάθειές μας ανέδειξαν με τον πιο εύλογο τρόπο τις προκλήσεις που θέτει η κλιματική κρίση στο ευαίσθητο οικοσύστημα της κοινής μας θάλασσας, της Μεσογείου.
Διαχρονικά η Ελλάδα και η Γαλλία, η Γαλλία και η Ελλάδα έχουν δεσμούς τους οποίους διαπερνούν κοινές αξίες. Η πίστη στην ελευθερία, στη δημοκρατία, στο κράτος δικαίου, στα ανθρώπινα δικαιώματα. Και ασφαλώς ο σεβασμός και η προάσπιση του Διεθνούς Δικαίου και ιδίως της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Η σημερινή εξέλιξη, λοιπόν, έρχεται να εδραιώσει αυτή την κοινή, αυτή τη συνεπή πορεία. Αποτελεί όμως πιστεύω και μία πρωτοβουλία που ανταποκρίνεται σε αιτήματα των καιρών στην ήπειρό μας. Γιατί Ελλάδα και Γαλλία κάνουν σήμερα ένα πρώτο τολμηρό βήμα προς την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία.
Με τον Πρόεδρο Macron έχουμε το ίδιο όραμα για την ανάπτυξη των αναγκαίων αμυντικών δυνατοτήτων και τις ικανότητες της αυτόνομης απόκρισης της Ευρώπης στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Η Συμφωνία, λοιπόν, αυτή ανοίγει το δρόμο για την αυτοδύναμη και ισχυρή Ευρώπη του μέλλοντος. Μία Ευρώπη που όπως είπε ο κύριος Πρόεδρος θα μπορεί να υπερασπίζεται τα συμφέροντα στην ευρύτερη γειτονιά της, στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, στο Σαχέλ. Μία Ευρώπη που θα διαθέτει τα μέσα, τη βούληση και την επιρροή, ώστε να εγγυάται την ειρήνη και την πρόοδο σε παγκόσμιο επίπεδο. Μία Ευρώπη που επιτέλους θα ευθυγραμμίσει την γεωπολιτική της ισχύ με την οικονομική της δύναμη.
Και ακριβώς στο πλαίσιο αυτής της νέας στρατηγικής εταιρικής σχέσης Ελλάδος-Γαλλίας μετά τα 24 μαχητικά Rafale της Πολεμικής Αεροπορίας ανακοινώνω ότι η χώρα μας αποκτά και τρεις νέες γαλλικές φρεγάτες Belharra για το Πολεμικό μας Ναυτικό με δυνατότητα να προμηθευτεί ακόμα μία.
Η βούλησή μου να εξοπλιστεί ο ελληνικός στόλος με σύγχρονες γαλλικές φρεγάτες έχει προφανώς κίνητρο εθνικό, καθώς θωρακίζει την Πατρίδα μας. Έχει όμως και κίνητρο ευρωπαϊκό αφού ενισχύει την κοινή αμυντική μας βιομηχανία. Θυμίζω ότι ίδιες φρεγάτες διαθέτει και η φίλη Γαλλία. Έχει όμως η επιλογή αυτή και έναν χαρακτήρα ευρωατλαντικό. Γιατί αφορά δύο εταίρους στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και δυο συμμάχους στο ΝΑΤΟ. Και μια Ευρώπη η οποία ενισχύει την άμυνά της, ενισχύει εντέλει και την ίδια την διατλαντική συμμαχία.
Αγαπητέ Emmanuel, η σύνδεση των χωρών μας διατρέχει τους αιώνες, αλλά και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Γιατί αυτός -όπως πολύ ωραία το ανέφερες και εσύ- δεν θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς τα θεμέλια της αρχαίας ελληνικής σκέψης. “Μια κρυφή Ελλάδα υπάρχει στην καρδιά όλων των ανθρώπων της Δύσης” όπως σημείωνε και ο André Malraux. Ούτε όμως και να αναπτυχθεί χωρίς τον γόνιμο άνεμο του γαλλικού διαφωτισμού.
Χθές το βράδυ βρεθήκαμε μαζί σε ένα από τα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου, το Λούβρο. Στα εγκαίνια μιας έκθεσης η οποία είναι αφιερωμένη ακριβώς στη στενή διαχρονική σχέση Ελλάδος-Γαλλίας. Και έχει νομίζω και τον δικό του ξεχωριστό συμβολισμό το γεγονός ότι υπογράφουμε τώρα αυτή τη σημαντική συμφωνία 200 χρόνια μετά την έναρξη του αγώνα για να γίνει η Πατρίδα μου ελεύθερο Κράτος. Ένας αγώνας που δεν θα είχε ευτυχή κατάληξη χωρίς τη στήριξη και της Γαλλίας.
Από τις ακτές της Μασσαλίας άλλωστε εκεί όπου έφτασαν το 600 π.Χ. οι πρώτοι Ίωνες θαλασσοπόροι ξεκίνησαν και οι Γάλλοι φιλέλληνες για να πλεύσουν και να ενισχύσουν την επαναστατημένη χώρα μου. Και οι δεσμοί μας αυτοί όλο και δυναμώνουν.
Κύριε Πρόεδρε, σήμερα μιλάμε για φρεγάτες. Δεν είναι όμως, παρά οι “απόγονοι”των θωρηκτών “Ύδρα”, “Σπέτσαι” και “Ψαρά”, που ο Χαρίλαος Τρικούπης παρήγγειλε στα ναυπηγεία της Χάβρης. Όταν, ήδη από το 1884, μια γαλλική ναυτική αποστολή συμμετείχε στην αναδιοργάνωση του ελληνικού ναυτικού, υπό τον Ναύαρχο Laurent Jospeh Lejeune. Έναν συμπατριώτη σας από την Αμιένη, κύριε Πρόεδρε. Όπως μιλάμε και για τα Rafale. Τους “διαδόχους”, δηλαδή, του «Αετού» του «Γύπα», του «Δαίδαλου» και του «Ιέρακα». Γιατί αυτά τα 4 γαλλικά «Henri Farman ΙΙ» έγιναν, το 1912, η πρώτη ελληνική μοίρα στρατιωτικής αεροπορίας. Με πρωτοβουλία του Ελευθέριου Βενιζέλου, ο οποίος, μάλιστα, επέλεξε ο ίδιος τα ονόματά τους.
Κύριε Πρόεδρε, η Ιστορία, λοιπόν, μας θέλει μαζί. Όπως και η Γεωγραφία. Όπως η Μεσόγειος και η Ευρώπη για την οποία οικοδομούμε ένα καλύτερο μέλλον. «Να οικοδομήσουμε την Ευρώπη, ιδού η δική μας αποστολή, ιδού η αποστολή στην οποία μας καλεί ο ίσκιος της Ακρόπολης», όπως έλεγε, το 1963, ο Στρατηγός Charles de Gaulle, μιλώντας στην Αθήνα. Και αυτήν την αποστολή τιμούμε και σήμερα στο Παρίσι με υπερηφάνεια.
Σας ευχαριστώ.
Δημήτρης Γκάτσιος: Η ερώτησή μου είναι προς τον κ. Μητσοτάκη. Κύριε Πρόεδρε, σας ακούσαμε τόσο τώρα, όσο και από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να μιλάτε για την ανάγκη της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης. Χθες, μάλιστα, στη συνέντευξη που παραχωρήσατε στην Ε.Ρ.Τ., είπατε ότι το αίτημα είναι πια απολύτως επιτακτικό και ώριμη η πρόταση του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας για δημιουργία Ευρωπαϊκού Στρατού. Θα ήθελα να σας ρωτήσω, λοιπόν, πόσο κοντά είμαστε σε αυτό. Εάν υπάρχει δηλαδή κάποιο χρονοδιάγραμμα και ποιες άλλες κινήσεις πρέπει να γίνουν ώστε η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης να λάβει “σάρκα και οστά”. Σας ευχαριστώ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η συζήτηση για την Ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία έχει ξεκινήσει κ. Γκάτσιο να αποκτά πραγματικό περιεχόμενο. Και πιστεύω ότι και με την ευκαιρία της Γαλλικής Προεδρίας στο πρώτο εξάμηνο του 2022, θα μπορέσουμε να κάνουμε ουσιαστική πρόοδο σε αυτή την κατεύθυνση.
Όπως είχα την ευκαιρία να τονίσω και στα Ηνωμένα Έθνη, η Ευρώπη έχει την υποχρέωση να έχει τη δυνατότητα αυτοτελώς να υπερασπιστεί τα δικά της εθνικά και γεωγραφικά, υπερ-Ευρωπαϊκά συμφέροντα. Και αυτό είναι κάτι το οποίο μπορεί να το κάνει μόνο εάν αναπτύξει τη δυνατότητα να μπορεί να επιχειρεί χωρίς κατ’ ανάγκη να προσβλέπει- εάν το κρίνει η ίδια απαραίτητο – στη συνδρομή του ΝΑΤΟ ή του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Και βέβαια επιλογές όπως η σύναψη αυτής της εταιρικής στρατηγικής συμμαχίας μεταξύ Ελλάδος και Γαλλίας κινούνται ακριβώς σε αυτή την κατεύθυνση. Διότι ενισχύοντας την αμυντική μας συνεργασία, προωθώντας τη διαλειτουργικότητα, αγοράζοντας ουσιαστικά ευρωπαϊκά οπλικά συστήματα, ακριβώς αυτή την κεντρική στρατηγική επιλογή υπηρετούμε. Και γι΄ αυτό και είμαι πολύ ικανοποιημένος για το γεγονός ότι σε διμερές τουλάχιστον επίπεδο Ελλάδα και Γαλλία κάνουν ένα πρώτο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση ανοίγοντας προφανώς το δρόμο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες να μπορούν να συμμετέχουν σε ένα σχήμα πιο ενισχυμένης αμυντικής συνεργασίας, εφόσον αυτές το επιλέξουν.
Σ. Φασουλάκη: Καλημέρα κύριε Πρόεδρε. Ήθελα να ρωτήσω εάν αυτή η πολύ σημαντική συμφωνία σε στρατηγικό, διπλωματικό και αμυντικό επίπεδο θα μπορούσε να επηρεάσει τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις που είναι σε πολύ καλό επίπεδο εδώ και αρκετά χρόνια ή και τις σχέσεις της Ελλάδας με το ΝΑΤΟ. Ευχαριστώ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η συμφωνία που υπογράφουμε σήμερα δεν ανταγωνίζεται σε καμία περίπτωση τη σχέση της Ελλάδος με τις Ηνωμένες Πολιτείες διότι η ενίσχυση των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων υπηρετεί συνολικά τη στρατηγική μας εντός της Βορειοατλαντικής συμμαχίας. Θέλω να θυμίσω ότι καλώς εχόντων των πραγμάτων εντός των επόμενων εβδομάδων η Ελλάδα θα υπογράψει μια πενταετή αμυντική συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, επιβεβαιώνοντας με αυτό τον τρόπο το ισχυρό πλαίσιο συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες στον τομέα της άμυνας και της εξωτερικής πολιτικής.
Επιλέξαμε τις γαλλικές φρεγάτες, διότι αυτή ήταν και η τελική εισήγηση του Πολεμικού μας Ναυτικού, διότι κρίναμε ότι στην παρούσα συγκυρία το πλοίο αυτό καλύπτει και με το παραπάνω τις επιχειρησιακές δυνατότητες των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Και βέβαια θέλω να προσθέσω ότι υπάρχουν και πολύ συγκεκριμένες δεσμεύσεις από πλευράς Γαλλίας για παράδοση των πλοίων αυτών εντός των χρονοδιαγραμμάτων που το ελληνικό Ναυτικό είχε θέσει.
Και βέβαια υπάρχει πάντα η δυνατότητα- παρά το γεγονός ότι τα πλοία αυτά θα χτιστούν σε γαλλικά ναυπηγεία- να υπάρχει σημαντική ελληνική προστιθέμενη αξία έτσι ώστε να μπορέσει και η ελληνική αμυντική βιομηχανία να προσφέρει σε αυτή την πολύ σημαντική αγορά την οποία κάνει η χώρα.
Κατά συνέπεια σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να δούμε αυτή τη συνεργασία ως αντιστάθμισμα άλλων σχέσεων που έχει η χώρα. Όπως είπε και ο κύριος Πρόεδρος, Ελλάδα και Γαλλία έρχονται από μακριά και θα πορευτούν μαζί για πολλές δεκαετίες ακόμα στο μέλλον. Και η Ελλάδα δεν ξεχνά- και αυτό επιβεβαιώνεται και επικυρώνεται και με τη σημερινή συμφωνία- το γεγονός ότι η Γαλλία στάθηκε δίπλα μας τις δύσκολες στιγμές του καλοκαιριού του 2020. Και πιστεύω ότι αυτή η συνεργασία στρατηγικής, η Συμφωνία Στρατηγικής Συνεργασίας έρχεται ως το απολύτως λογικό επιστέγασμα μιας σχέσης δύο χωρών με μεγάλο πολιτικό, ιστορικό, πολιτιστικό βάθος.
Ακολουθεί ανεπίσημη μετάφραση από τα γαλλικά των τοποθετήσεων του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας Emmanuel Macron
Κύριε Πρωθυπουργέ, Αγαπητέ Κυριάκο,
Κυρίες και κύριοι Υπουργοί,
Κύριες και κύριοι Πρέσβεις,
Κυρίες και κύριοι,
Οι Υπουργοί μας μόλις υπέγραψαν μια συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, η οποία αποτελεί καρπό ενός έργου που «έρχεται» από μακριά. Μιας συνεργασίας που εντείνεται τα τελευταία χρόνια, αλλά συνιστά και καρπό της δικής μας δουλειάς, ιδιαίτερα τις τελευταίες εβδομάδες.
Πρόκειται, στην πραγματικότητα, για την κατάληξη της πολύχρονης δουλειάς, που διαδέχτηκε την Κοινή Διακήρυξη για την Άμυνα και την Ασφάλεια, τον Ιούνιο του 2008, αλλά και την Ελληνογαλλική Διακήρυξη Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης της 23ης Οκτωβρίου 2015.
Κυρίως, όμως, πρόκειται για τον καρπό των τελευταίων δεκαοκτώ μηνών και της έντονης δραστηριότητας που αναλάβαμε από κοινού με τον κύριο Πρωθυπουργό. Δουλειάς που οδήγησε τη Γαλλία να συνταχθεί ανοιχτά στο πλευρό σας το καλοκαίρι του 2020. Μας οδήγησε όμως και στις στρατηγικές συνομιλίες του προηγούμενου καλοκαιριού, κατά τη διάρκεια της συνόδου στο Αιάκειο της Κορσικής. Για να καταλήξουμε, τις τελευταίες εβδομάδες, πρώτα στη Μασσαλία και έπειτα στην Αθήνα κατά τη Σύνοδο του EUMED9, στην ευόδωση των συνομιλιών αυτών, με τη συνομολόγηση της εταιρικής σχέσης αυτής.
Η εταιρική σχέση αποτυπώνει την κοινή μας βούληση να κλιμακώσουμε και να εντείνουμε τη συνεργασία μας στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, επί τη βάσει των αμοιβαίων συμφερόντων μας, αλλά και της πραγματικής αλληλεγγύης που χαλυβδώνει τους δεσμούς μας.
Η σχέση αυτή συμβάλλει στην προστασία της εθνικής κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας των δυο χωρών μας. Προάγοντας, ταυτόχρονα, την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ευημερία σε περιοχές κοινών συμφερόντων.
Παρέχει τη δυνατότητα για εμβάθυνση της γαλλο-ελληνικής συνεργασίας στα στρατηγικά διακυβεύματα στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής: σε καθαυτό στρατιωτικά ζητήματα, αλλά και στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας. Και εξειδικεύεται στην απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να αποκτήσει μαχητικά Rafale, αλλά και στη σημερινή σας ανακοίνωσή, κ. Πρωθυπουργέ, για την αγορά 3 φρεγατών Belharra που θα κατασκευαστούν στη Γαλλία, στο Lorient.
Ενδείξεις, δηλαδή, εμπιστοσύνης και αποδείξεις της ποιότητας των σχέσεων μας. Θα μεριμνήσουμε επίσης, από κοινού, για την εντατικοποίηση της συνεργασίας μας στη βιομηχανία, κάτι που θα μας δώσει την δυνατότητα να μεγιστοποιήσουμε την παρουσία μας και να ενισχύσουμε τη βιομηχανική συνεργασία μας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και στις δύο χώρες.
Η στρατηγική αυτή σχέση διέπεται από απόλυτη συνοχή και τηρεί πλήρως τις δεσμεύσεις μας έναντι της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Και τούτο μας δίνει τη δυνατότητα να προστατεύσουμε αποτελεσματικότερα τις επικράτειές μας, αλλά και να δράσουμε αποτελεσματικότερα, πιο συντονισμένα, για την ειρήνη και την ασφάλεια στη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή, την Αφρική και τα Βαλκάνια.
Συμβάλλει, με τον τρόπο αυτό, στην ευρωπαϊκή ανεξαρτησία, την ενίσχυση της κυριαρχίας της Ευρώπης, και τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια. Αυτή η εταιρική σχέση δεν στρέφεται εναντίον κανενός, αλλά μας επιτρέπει να δράσουμε αποτελεσματικότερα και στενότερα, μαζί, για την ειρήνη, τη συνεργασία, τη σταθερότητα.
Είναι σαφές, λοιπόν, ότι μοιραζόμαστε σε βάθος ένα κοινό όραμα, για όλες τις περιοχές που μόλις ανέφερα, ένα όραμα για τα συμφέροντά μας, τη σταθερότητα. Αλλά και τη βούληση να δράσουμε από κοινού.
Υπό αυτό το πρίσμα, αυτή η εταιρική σχέση υπηρετεί την κοινή μας γραμμή, την προσήλωση στις μάχες που δίνουμε από κοινού, στα ευρωπαϊκά θέματα, από τη στιγμή που εκλεγήκατε, κ.Πρωθυπουργέ. Το έχουμε, άλλωστε, υπενθυμίσει επανειλημμένα, είτε πρόκειται για την τεχνολογική ανεξαρτησία της Ευρώπης, είτε πρόκειται για μεγαλύτερη ευρωπαϊκή στρατιωτική δραστηριοποίηση, είτε πρόκειται για την ανάγκη να βρεθούμε στην πρώτη γραμμή, στις ζωτικής σημασίας για εμάς μάχες.
Και όλα αυτά εγγράφονται- το έδειξε τόσο εύγλωττα η έκθεση που εγκαινιάσαμε χθες στο Λούβρο – σε μια σχέση βαθιά ριζωμένη στην ιστορία μας.
Το υπενθύμισα και χθες: η Ελλάδα ήταν ένας πολιτισμός πριν καν γίνει έθνος κράτος. Ένας πολιτισμός που μας ενέπνευσε και μας διαμόρφωσε.
Η Ελλάδα είναι, επίσης, εκείνο το έθνος-κράτος που διέγραψε, μέσα σε δύο αιώνες, μια μοναδική πορεία. Κατέκτησε την ανεξαρτησία του και βρέθηκε στην καρδιά της Ευρώπης: με τις ιδέες του, με το φαντασιακό του, με τον πολιτισμό του, με την τέχνη του. Ένα έθνος στη ζωντανή καρδιά της Ευρώπης.
Εδώ και δύο αιώνες, η Γαλλία αγωνίστηκε για τα ιδανικά της ανεξαρτησίας και της ελευθερίας της Ελλάδας. Και θα συνεχίσει να το κάνει.
Γιατί δεν πρόκειται μόνο για τη φιλία μεταξύ των λαών και των εθνών μας. Αλλά για ένα κομμάτι της ίδιας της ύπαρξής μας, για τον λαό σας, όπως και για τον δικό μας.
Για όλους αυτούς τους λόγους, τούτη η εταιρική σχέση συνδέεται πραγματικά με την ίδια την ιστορία μας, με τις μεγάλες δεσμεύσεις μας. Και αποτελεί εκείνο που πραγματικά έχουν ανάγκη οι χώρες μας, η ήπειρός μας, στον αιώνα που ανοίγεται μπροστά μας.
Σας ευχαριστώ, λοιπόν, κύριε Πρωθυπουργέ, εσάς, αλλά και τους υπουργούς και τους συνεργάτες σας που σας συνοδεύουν και εργάστηκαν μαζί με τους δικούς μου (υπουργούς και συνεργάτες) για τη Διακήρυξη αυτή.
Σας εκφράζω, επίσης, τη χαρά μας για την παρουσία σας, χθες και σήμερα, στο Παρίσι, αλλά και για την υπογραφή αυτής της συμφωνίας, η οποία θα σημαδέψει την κοινή μας ιστορία.
Θα ήθελα επίσης να σας εκφράσω την αλληλεγγύη μας. Ήμασταν στο πλευρό σας όταν ήταν έκδηλη η ανησυχία, πριν από έναν χρόνο, αλλά και όταν μαίνονταν οι πυρκαγιές αυτό το καλοκαίρι. Είμαστε δίπλα σας αυτές τις δύσκολες ώρες και μέρες: ξέρω ότι σε λίγο θα μας αφήσετε για να μεταβείτε στο Ηράκλειο που χτυπήθηκε από τον σεισμό.
Δεχθείτε, σας παρακαλώ, για μία ακόμη φορά, την αλληλεγγύη της Γαλλίας και σε αυτή τη δοκιμασία.
Σας ευχαριστώ για τη φιλία σας, την προσήλωσή σας και για το θάρρος σας, το θάρρος του ελληνικού λαού.
Σας ευχαριστώ κύριε Πρωθυπουργέ.
Laurence Benhamou (AFP): Κύριε Πρόεδρε, δεν έχετε ακόμα τοποθετηθεί σχετικά με την κρίση AUKUS και το ζήτημα της ακύρωσης της αγοράς των υποβρυχίων μας. Θα ήθελα να σας ρωτήσω για τα συμπέρασματά σας για τη θέση της Γαλλίας και της γαλλικής αμυντικής βιομηχανίας στην περιοχή αυτή. Οι ΗΠΑ διεκδικούσαν, άλλωστε, και αυτές το συμβόλαιο για τις ελληνικές φρεγάτες. Οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν, ως ένδειξη κατευνασμού, από τη διεκδίκηση του συμβολαίου αυτού;
Emmanuel Macron: Το σημαντικό σήμερα είναι η υπογραφή της συμφωνίας που βρίσκεται στην καρδιά της ευρωπαϊκής μας στρατηγικής. Είχα την ευκαιρία, μετά την επικοινωνία μου με τον Πρόεδρο Biden, να τοποθετηθώ σχετικά με το ζήτημα του Ινδο-Ειρηνικού και το αυστραλιανό συμβόλαιο. Απαντώντας στην ερώτησή σας, θα ήθελα να επισημάνω δυο πράγματα. Η επιλογή της Αυστραλίας δεν μεταβάλλει καθόλου τη στρατηγική της Γαλλίας στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού. Την είχαμε ανακοινώσει στις αρχές του 2018 στην Ινδία. Έχουμε πολλούς εταίρους στην περιοχή. Και, επίσης, και σε αυτή την περιοχή, η Ιστορία και η Γεωγραφία είναι, θα έλεγα, πείσμονες. Η Γαλλία αποτελεί μια σημαντική δύναμη στον Ινδο-Ειρηνικό, πέρα και πάνω από οποιοδήποτε εξοπλιστικό συμβόλαιο.
Στην περιοχή αυτή ζουν πάνω από ένα εκατομμύριο συμπατριώτες μας και σταθμεύουν πάνω από 8.000 στρατιώτες μας. Που συμμετέχουν, άλλωστε, σε πολλές κοινές επιχειρήσεις που διεξάγουμε με εταίρους μας στην περιοχή.
Η επιλογή, συνεπώς, της Αυστραλίας, της οποίας, άλλωστε, οι συνέπειες μένει να εκδηλωθούν στις επόμενες εβδομάδες, δεν επηρεάζει τη γαλλική στρατηγική στον Ινδο-Ειρηνικό. Η στρατηγική αυτή συζητήθηκε, μετά την παρουσίασή της το 2018, σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έγινε δεκτή και εκφράστηκε, πάλι σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πριν από περίπου 15 μέρες. Υφίσταται, λοιπόν, μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τον Ινδο-Ειρηνικό, με την οποία συντασσόμαστε.
Δεύτερον, το συμβόλαιο με την Αυστραλία αποτελούσε σημαντικό εμπορικό συμβόλαιο. Ο αρμόδιος υπουργός και τα στελέχη των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων μπορούν να σας διαφωτίσουν περισσότερο. Ουσιαστικά, όμως, το συμβόλαιο αυτό είχε έναν στόχο, στρατηγικό και βιομηχανικό: την κατασκευή ενός στόλου υποβρυχίων στην Αυστραλία για τους Αυστραλούς. Τα οφέλη, συνεπώς, για τη γαλλική βιομηχανία θα ήταν περιορισμένα: μερικές εκατοντάδες θέσεις εργασίας, κυρίως στο κομμάτι του σχεδιασμού και της ανάπτυξης. Αυτά μπορώ να σας πω σχετικά.
Όσο για την αμερικανική υποψηφιότητα για τις ελληνικές φρεγάτες, δεν είναι δική μου αρμοδιότητα να απαντήσω: την απόφαση έλαβε ο έλληνας Πρωθυπουργός, ο οποίος και χειρίζεται την υπόθεση. Ας μη μιλάμε λοιπόν για πιθανούς ανταγωνιστές. Αυτά θα ήθελα να πω επ’ αυτού. Και να προσθέσω ότι, ανεξάρτητα από το ζήτημα αυτό, η συμφωνία που υπογράφουμε σήμερα εγκαινιάζει, κατά τη γνώμη μου, μια δομική εταιρική σχέση, που ευθυγραμμίζεται με τη βαθύτερη ουσία μας – αναφερθήκαμε, και οι δύο, στη δύναμη της Ιστορίας- αντλεί όλα τα διδάγματα από το τρέχον γεωπολιτικό περιβάλλον, ιδιαίτερα της Ανατολικής Μεσογείου, και συνάδει, επίσης, με τις πολιτικές που προκρίναμε και αναλάβαμε κατά το καλοκαίρι του 2020. Όλα αυτά, λοιπόν, έρχονται από πολύ πιο μακριά.
Sylvie Corbet (AP): Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να επανέλθω στην απάντησή σας στην ερώτηση της συναδέλφου μου. Το συμβόλαιο για τα αυστραλιανά υποβρύχια επεφύλαξε μείζονες συνέπειες για τις σχέσεις ΗΠΑ- Γαλλίας. Πώς θα σχολιάζατε το συγκεκριμένο ζήτημα; Πόσο πιθανή είναι πιθανή μια «συμφιλίωση», μετά και την τηλεφωνική σας επικοινωνία με τον Πρόεδρο Biden; Επανέρχομαι, επίσης, στην αμυντική συμφωνία με την Ελλάδα. Η συμφωνία ανακοινώθηκε υπό συνθήκες έντασης με την Τουρκία. Δεν ανησυχείτε ότι οι εξοπλισμοί αυτοί ίσως οδηγήσουν σε μια κλιμάκωση στο Ανατολική Μεσόγειο;
Emmanuel Macron: Όσον αφορά το πρώτο σκέλος της ερώτησής σας, είχα την ευκαιρία να τοποθετηθώ, μέσω δελτίου τύπου, για τη συνομιλία μου με τον Πρόεδρο Biden. Δεν υπάρχει κάτι νεότερο έκτοτε. Ο Πρέσβης της Γαλλίας στην Ουάσινγκτον θα αναχωρήσει αύριο με μια σαφή εντολή: να προετοιμάσει το έδαφος για την επανέναρξη της σχέσης. Στη βάση, λοιπόν, της συνομιλίας που είχα με τον πρόεδρο Biden και όσων ακολουθήσουν- θα επικοινωνήσουμε εκ νέου στα μέσα Οκτωβρίου- θα καθορίσουμε τους όρους της επανέναρξης της σχέσης μας.
Για το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας. Δεν έχω την αίσθηση ότι ήταν η Ελλάδα που επέδειξε πολεμοχαρή διάθεση το καλοκαίρι του 2020 στην Ανατολική Μεσόγειο. Θεωρώ καθήκον μας, ως Ευρωπαίων, να δείξουμε την αλληλεγγύη μας προς κάθε κράτος μέλος. Αυτό έκανε η Γαλλία το καλοκαίρι του 2020, αυτό εδραιώνουμε σήμερα με τη νέα στρατηγική εταιρική σχέση. Η Ελλάδα βρίσκεται στην εμπροσθοφυλακή μιας ανήσυχη περιοχή, στην οποία διακυβεύονται μείζονα ενεργειακά και γεωπολιτικά συμφέροντα για την Ελλάδα, για την Ευρώπη, για τη Γαλλία. Είναι, λοιπόν, θεμιτό να αναλάβουμε δεσμεύσεις. Για να βοηθήσουμε, αφενός την Ελλάδα να εξοπλιστεί, ώστε να διασφαλίσει τον σεβασμό των συμφερόντων της και της εδαφικής της ακεραιτότητας. Για να συνεργαστούμε, αφετέρου, προκειμένου να την προστατεύσουμε σε περίπτωση εισβολής, επίθεσης ή επιθετικής συμπεριφοράς. Αυτή είναι η ιδέα μου για τη φιλία, την ευρωπαϊκή ανεξαρτησία, την εδαφική κυριαρχία της Ευρώπης.
Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, οι ερωτήσεις σας, οι 4 ερωτήσεις που υποβάλατε, με υποχρεώνουν σε δύο απλές παρατηρήσεις. Πρώτον, οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να πάψουν να είναι αφελείς. Όταν δεχόμαστε πίεση από μέρους δυνάμεων οι οποίες ενίοτε σκληραίνουν τη στάση τους, το να αντιδρούμε, το να δείχνουμε ότι έχουμε και την ισχύ και την ικανότητα να αμυνθούμε δεν ισοδυναμεί με κλιμάκωση, αλλά με απαίτηση σεβασμού.
Δεύτερον. Οι ΗΠΑ αποτελούν ιστορικούς και μεγάλους μας συμμάχους. Είμαστε, και θα παραμείνουμε, σύμμαχοι στο πεδίο των αξιών. Επιβάλλεται, όμως, η διαπίστωση ότι εδώ και πάνω από δέκα χρόνια οι ΗΠΑ αναδιπλώνονται πολύ περισσότερο στον εαυτό τους και επαναπροσανατολίζουν τα στρατηγικά τους συμφέροντα προς την Κίνα και τον Ειρηνικό. Είναι, ασφαλώς, δικαίωμά τους, πρόκειται για τη δική τους κυριαρχία. Και σέβομαι την κυριαρχία των λαών. Θα φανούμε, όμως, και πάλι αφελείς, ή μάλλον θα διαπράξουμε ένα τεράστιο λάθος, αν δεν θελήσουμε να βγάλουμε τα δικά μας συμπεράσματα από αυτή την αλλαγή στάσης.
Με τον ίδιο πραγματισμό, με την ίδια διαύγεια για τη δική μας ανεξαρτησία, οφείλουμε, ως Ευρωπαίοι, να αναλάβουμε το μερίδιο που μας αναλογεί όσον αφορά τη δική μας προστασία. Δεν πρόκειται για εναλλακτική της συμμαχίας μας με τις ΗΠΑ, ούτε για υποκατάστατό της. Πρόκειται, αντιθέτως, για την ενδυνάμωση του ευρωπαϊκού πυλώνα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και για τη συνειδητοποίηση ότι πρέπει να αναλάβουμε, μόνοι μας, μεγαλύτερη ευθύνη για την προστασία μας. Νομιμοποιούμαστε και υποχρεούμαστε να το πράξουμε.