Υπουργικό Συμβούλιο
Το Υπουργικό Συμβούλιο αποτελείται από τον Πρωθυπουργό, τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης, τους Yπουργούς και τους Αναπληρωτές Υπουργούς. Οι Υφυπουργοί δεν αποτελούν μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, ωστόσο ο Πρωθυπουργός μπορεί να τους/τις προσκαλέσει να συμμετάσχουν στις συνεδριάσεις του, χωρίς δικαίωμα ψήφου.
Το Υπουργικό Συμβούλιο συγκαλείται από τον Πρωθυπουργό σε τακτικές συνεδριάσεις την πρώτη και τρίτη Τετάρτη κάθε μήνα, εκτός αν ορίσει άλλως ο Πρωθυπουργός. Συνεδριάζει επίσης εκτάκτως, όταν παρίσταται ανάγκη, ύστερα από σχετική πρόσκληση του Πρωθυπουργού. Η σύγκληση του Υπουργικού Συμβουλίου σε συνεδρίαση γίνεται με γραπτή πρόσκληση και κοινοποίηση της ημερήσιας διάταξης των προς συζήτηση θεμάτων.
Οι συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου πραγματοποιούνται σε ειδικά διασκευασμένη αίθουσα του κτηρίου της Βουλής ή και σε οποιονδήποτε άλλο χώρο ορίσει ο Πρωθυπουργός. Τα επίσημα πρακτικά του Υπουργικού Συμβουλίου παραμένουν απόρρητα για 30 χρόνια.
Το Υπουργικό Συμβούλιο:
- Καθορίζει και κατευθύνει τη γενική πολιτική της χώρας σύμφωνα με τους ορισμούς του Συντάγματος και των νόμων.
- Αποφασίζει για πολιτικά θέματα γενικότερης σημασίας.
- Αποφασίζει για κάθε θέμα αρμοδιότητας συλλογικών κυβερνητικών οργάνων ή για κάθε θέμα αρμοδιότητας ενός ή περισσότερων Υπουργών που παραπέμπει σε αυτό ο Πρωθυπουργός. Οι σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου υποκαθιστούν τις αποφάσεις των αρμόδιων οργάνων.
- Ασκεί κάθε άλλη αρμοδιότητα που προβλέπουν το Σύνταγμα και οι νόμοι.
Το Υπουργικό Συμβούλιο, με απόφασή του, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση του Πρωθυπουργού και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί:
- Να καταργεί τα ήδη προβλεπόμενα ή με οποιοδήποτε τρόπο συνιστώμενα συλλογικά κυβερνητικά όργανα ή να μεταβάλλει τη σύνθεση και τις αρμοδιότητές τους.
- Να συνιστά νέα συλλογικά όργανα από μέλη του ή και με τη συμμετοχή Υφυπουργών, βουλευτών, δημόσιων λειτουργών και λειτουργών του δημόσιου τομέα ορίζοντας τις αρμοδιότητές τους και τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας τους.
- Να συνιστά επιτροπές και ομάδες εργασίας από Υπουργούς, Υφυπουργούς, βουλευτές, δημόσιους λειτουργούς και λειτουργούς του δημόσιου τομέα και ιδιώτες εμπειρογνώμονες για την επεξεργασία θεμάτων της κυβερνητικής πολιτικής, ορίζοντας τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας τους καθώς και την αμοιβή που ενδεχομένως θα καταβληθεί για το έργο τους στους ιδιώτες και στους δημόσιους λειτουργούς και λειτουργούς του δημόσιου τομέα, κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη.
- Να καταργεί τις γραμματείες των συλλογικών κυβερνητικών οργάνων, να συνιστά νέες για την εξυπηρέτηση οποιουδήποτε συλλογικού οργάνου, συνιστώντας τις αναγκαίες θέσεις και ορίζοντας τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας τους, καθώς και να συγχωνεύει τις υφιστάμενες μεταξύ τους ή με τη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης.
Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας
Στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ) προεδρεύει ο Πρωθυπουργός και μετέχουν οι Υπουργοί α) Εξωτερικών, β) Εθνικής Άμυνας, γ) Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, καθώς και ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας.
Το ΚΥΣΕΑ:
- Διαμορφώνει την πολιτική εθνικής άμυνας και εθνικής ασφάλειας της χώρας.
- Αποφασίζει για θέματα εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής, καθώς και για θέματα δημόσιας τάξης που σχετίζονται με την εξωτερική και αμυντική πολιτική.
- Αποφασίζει για θέματα που αφορούν τη δομή των Ενόπλων Δυνάμεων, εγκρίνει τα μακροπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα προγράμματα ανάπτυξης των αμυντικών ικανοτήτων της χώρας, καθώς και τα μείζονα προγράμματα εκσυγχρονισμού, έρευνας, προμήθειας και παραγωγής αμυντικών μέσων και υλικού.
- Προβαίνει σε έκτακτες εκτιμήσεις κρίσεων και αποφασίζει για την οργάνωση του συστήματος χειρισμού κρίσεων, παρέχοντας τις κατευθυντήριες οδηγίες προς το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, τα συναρμόδια υπουργεία και τους λοιπούς εμπλεκόμενους φορείς.
- Αποφασίζει την κήρυξη και άρση μέτρων και σταδίων συναγερμού για τη μερική ή γενική κινητοποίηση της χώρας και την εφαρμογή και άρση των κανόνων εμπλοκής των Ενόπλων Δυνάμεων και αναθέτει αρμοδιότητες, σχετικά με τα παραπάνω, για την άμεση αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων ή επεισοδίων.
- Εξουσιοδοτεί τον Πρωθυπουργό να εισηγηθεί στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ύστερα από πρόταση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, την κήρυξη και άρση γενικής ή μερικής επιστράτευσης και την κήρυξη πολέμου.
- Αποφασίζει τη διάθεση εθνικών δυνάμεων στο πλαίσιο διεθνών υποχρεώσεων.
- Καθορίζει την πολιτική συμμετοχής των εμπλεκόμενων φορέων στη δοκιμή εφαρμογής των σχεδίων της Πολιτικής Σχεδίασης Έκτακτης Ανάγκης.
- Ύστερα από πρόταση του ανά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, επιλέγει, τοποθετεί, μεταθέτει, προάγει και αποστρατεύει τα ανώτατα στελέχη της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων των Αρχηγών των Γενικών Επιτελείων Εθνικής Άμυνας, Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας, της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής.
- Ασκεί κάθε άλλη αρμοδιότητα που προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία.
Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής
Στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ) προεδρεύει ο Αντιπρόεδρος
της Κυβέρνησης και μετέχουν οι Υπουργοί α) Οικονομίας και Ανάπτυξης, β) Οικονομικών, γ) Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δ) Υποδομών και Μεταφορών, ε) Ναυτιλίας και Νησιωτικής
Πολιτικής, στ) Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ζ) Τουρισμού, η) Επικρατείας, αρμόδιος για την Επιτροπή Συντονισμού Μεγάλων Έργων Υποδομής και για την
Επιτροπή Συντονισμού Κυβερνητικής Πολιτικής για την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, θ) Επικρατείας, αρμόδιος για τη διασφάλιση της ενότητας της Κυβέρνησης και της συνοχής του κυβερνητικού έργου, καθώς και οι Αναπληρωτές Υπουργοί ι) Οικονομίας και Ανάπτυξης και ια) Οικονομικών, ως μέλη. Στις συνεδριάσεις παρίσταται, επίσης, ο Γενικός Γραμματέας της Κυβέρνησης.
Σε συνεδριάσεις του ΚΥΣΟΙΠ προσκαλούνται κατά περίπτωση και αναλόγως των θεμάτων ημερήσιας διάταξης, προς ενημέρωση του οργάνου και διατύπωση απόψεων ή υποβολή εισηγήσεων, και άλλα μέλη της Κυβέρνησης, καθώς και γενικοί ή ειδικοί γραμματείς υπουργείων και γενικών ή ειδικών γραμματειών, πρόεδροι οργανισμών και εποπτευόμενων φορέων, εμπειρογνώμονες, υπηρεσιακοί παράγοντες και άλλα πρόσωπα, κατά την κρίση του Προέδρου.
Το ΚΥΣΟΙΠ συνεδριάζει τακτικά μια φορά το μήνα και εκτάκτως, μετά από πρόσκληση του Προέδρου του. Οι αποφάσεις του Συμβουλίου είναι συλλογικές κυβερνητικές αποφάσεις, οι οποίες υλοποιούνται από τον καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργό.
Το ΚΥΣΟΙΠ είναι αρμόδιο για:
- την επεξεργασία και προώθηση του προγράμματος της Κυβέρνησης για την οικονομική πολιτική, την ανάπτυξη και τις σχετικές μεταρρυθμίσεις, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία, καθώς και τη συστηματική παρακολούθηση και τον έλεγχο υλοποίησής τους,
- την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των προωθούμενων πολιτικών στη βάση προκαθορισμένων στόχων, δεικτών και χρονοδιαγραμμάτων,
- την ενίσχυση της συνοχής και συμπληρωματικότητας των πολιτικών που εφαρμόζουν οι υπουργοί-μέλη του ΚΥΣΟΙΠ,
- την εξέταση των χρηματοδοτικών προβλέψεων και δεδομένων των προωθούμενων πολιτικών και μεταρρυθμίσεων με στόχο τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους,
- τον σχεδιασμό διυπουργικών και διατομεακών δράσεων οικονομικής πολιτικής, συναρμοδιότητας περισσότερων του ενός υπουργείων, καθώς και τη συνεργασία με άλλα κυβερνητικά όργανα,
- τη συστηματική και συγκροτημένη ενημέρωση των πολιτών για τις κυβερνητικές προτεραιότητες και μεταρρυθμίσεις στα πεδία της οικονομικής πολιτικής και της ανάπτυξης,
- την επεξεργασία και λήψη αποφάσεων επί θεμάτων κυβερνητικής πολιτικής που τυχόν παραπέμπονται στο ΚΥΣΟΙΠ από το Υπουργικό Συμβούλιο και τον Πρωθυπουργό.
Κυβερνητικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πολιτικής
Στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πολιτικής (ΚΥΣΚΟΙΠ) προεδρεύει ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και μετέχουν οι Υπουργοί α) Εσωτερικών, β) Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, γ) Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, δ) Υγείας, ε) Πολιτισμού και Αθλητισμού και στ) ο Υπουργός Επικρατείας, αρμόδιος για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου, ως τακτικά μέλη. Στις συνεδριάσεις παρίσταται, επίσης, ο Γενικός Γραμματέας της Κυβέρνησης.
Στις συνεδριάσεις του ΚΥΣΚΟΙΠ προσκαλούνται, κατά περίπτωση και αναλόγως των θεμάτων ημερήσιας διάταξης, προς ενημέρωση του οργάνου και διατύπωση απόψεων ή εισηγήσεων, και άλλα μέλη της Κυβέρνησης, καθώς και γενικοί ή ειδικοί γραμματείς υπουργείων και γενικών ή ειδικών γραμματειών, πρόεδροι οργανισμών και εποπτευόμενων φορέων εμπειρογνώμονες, υπηρεσιακοί παράγοντες και άλλα πρόσωπα, κατά την κρίση του Προέδρου του ΚΥΣΚΟΙΠ.
Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πολιτικής συνεδριάζει τακτικά μια φορά το
μήνα και εκτάκτως, μετά από πρόσκληση του Προέδρου του. Οι αποφάσεις του Συμβουλίου είναι συλλογικές κυβερνητικές αποφάσεις, οι οποίες υλοποιούνται από τον καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργό.
Το ΚΥΣΚΟΙΠ είναι αρμόδιο για:
- την επεξεργασία και προώθηση του προγράμματος κοινωνικής πολιτικής της Κυβέρνησης και των σχετικών μεταρρυθμίσεων, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία,
- τη χάραξη πολιτικών κοινωνικής ένταξης και κοινωνικής προστασίας, κατόπιν εισηγήσεως του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης,
- τη συστηματική παρακολούθηση και τον έλεγχο υλοποίησης του προγράμματος κοινωνικής πολιτικής της Κυβέρνησης και των σχετικών μεταρρυθμίσεων,
- την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των προωθούμενων πολιτικών στη βάση προκαθορισμένων στόχων, δεικτών και χρονοδιαγραμμάτων,
- την ενίσχυση της συνοχής και συμπληρωματικότητας των πολιτικών που εφαρμόζουν οι υπουργοί-μέλη του ΚΥΣΚΟΙΠ,
- την εξέταση των χρηματοδοτικών προβλέψεων και δεδομένων των προωθούμενων πολιτικών και μεταρρυθμίσεων με στόχο τη διασφάλιση και την επάρκεια πόρων για τη συνέχειά τους,
- τον σχεδιασμό διυπουργικών και διατομεακών δράσεων κοινωνικής πολιτικής, με συναρμοδιότητα περισσότερων υπουργείων, καθώς και τη συνεργασία με άλλα
κυβερνητικά όργανα, - τη συστηματική και συγκροτημένη ενημέρωση των πολιτών για τις κυβερνητικές προτεραιότητες και μεταρρυθμίσεις στο πεδίο της κοινωνικής πολιτικής,
- την επεξεργασία και λήψη αποφάσεων επί θεμάτων κυβερνητικής πολιτικής που τυχόν παραπέμπονται στο ΚΥΣΚΟΙΠ από το Υπουργικό Συμβούλιο και τον Πρωθυπουργό.
Κυβερνητικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης της Δημόσιας Διοίκησης
Στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης της Δημόσιας Διοίκησης, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ προεδρεύει ο Πρωθυπουργός και μετέχουν οι Υπουργοί α) Εσωτερικών, β) Οικονομίας και Ανάπτυξης, γ) Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, δ) Οικονομικών, ε) Διοικητικής Ανασυγκρότησης, και στ) ο Υπουργός Επικρατείας, αρμόδιος για την υποστήριξη των ενεργειών και των δράσεων του Πρωθυπουργού που αποβλέπουν στη διασφάλιση της ενότητας της Κυβέρνησης και της συνοχής του κυβερνητικού έργου, ως μέλη. Στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης μπορεί να μετέχουν, εκτός των προαναφερομένων, και οι εκάστοτε αρμόδιοι Υπουργοί ανάλογα με το προς συζήτηση
θέμα. Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης συνεδριάζει ύστερα από πρόσκληση του Πρωθυπουργού, με εισηγητή τον/την Υπουργό Διοικητικής Ανασυγκρότησης.
Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης, ενεργώντας στο πλαίσιο των αποφάσεων και κατευθύνσεων του Υπουργικού Συμβουλίου και του Πρωθυπουργού, είναι αρμόδιο για τη διαμόρφωση πολιτικών σχετικά με τη βελτίωση της οργάνωσης, της λειτουργίας και
της αποτελεσματικότητας, καθώς και για την άμεση και αποτελεσματική αξιολόγηση των υπηρεσιών και των φορέων της δημόσιας διοίκησης, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ και τη λήψη αποφάσεων στα θέματα αυτά.
Οι εργασίες του Συμβουλίου επικουρούνται από την Ομάδα Υποστήριξης της Μεταρρύθμισης, μέλη της οποίας είναι: οι Γενικοί Γραμματείς των Υπουργείων α) Εσωτερικών, β) Διοικητικής Ανασυγκρότησης, γ) Οικονομίας και Ανάπτυξης, δ) Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, ε) Οικονομικών, στ) ο/η Γενικός/-ή Γραμματέας του Πρωθυπουργού, ζ) ο/η Πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
Κυβερνητικό Συμβούλιο Μεταναστευτικής και Προσφυγικής Πολιτικής
Στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Πολιτικής προεδρεύει
ο Πρωθυπουργός και μετέχουν ως μέλη οι Υπουργοί α) Εσωτερικών, β) Εθνικής Άμυνας, γ) Εξωτερικών, δ) Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ε) Μεταναστευτικής Πολιτικής, στ) Επικρατείας, αρμόδιος για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου, καθώς και οι Αναπληρωτές Υπουργοί ζ) Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Προστασίας του Πολίτη, η) Εθνικής Άμυνας, θ) Οικονομίας και Ανάπτυξης, αρμόδιος για το ΕΣΠΑ. Μετέχουν, επίσης, χωρίς δικαίωμα ψήφου, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, ο Αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας, ο Αρχηγός του Λιμενικού Σώματος και ο Γενικός Γραμματέας της Κυβέρνησης, καθώς και όσα άλλα μέλη της Κυβέρνησης ή Υφυπουργοί καλούνται κάθε φορά από τον Πρωθυπουργό. Μπορεί, επίσης, να καλούνται για παροχή γνώμης στελέχη της δημόσιας διοίκησης.
Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Πολιτικής συνεδριάζει κάθε φορά που το συγκαλεί ο Πρωθυπουργός.
Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Πολιτικής:
- Συντονίζει τη διαλειτουργικότητα των συναρμόδιων πολιτικών και στρατιωτικών αρχών, φορέων και υπηρεσιών και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την εφαρμογή της προσφυγικής και μεταναστευτικής πολιτικής της χώρας, στο πλαίσιο του εθνικού, ενωσιακού και διεθνούς δικαίου.
- Λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την εφαρμογή της κυβερνητικής προσφυγικής και μεταναστευτικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της νομοθετικής πρωτοβουλίας των υπουργείων, και παραλλήλως παρακολουθεί και συντονίζει την εφαρμογή των αποφάσεών του και των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου και των λοιπών συλλογικών κυβερνητικών οργάνων.
- Αποφασίζει για τη συγκρότηση επιχειρησιακών και επιτελικών ομάδων για την εφαρμογή και υλοποίηση της προσφυγικής και μεταναστευτικής πολιτικής.
Συμβούλιο Εθνικής Επικοινωνιακής Πολιτικής
Το Συμβούλιο Εθνικής Επικοινωνιακής Πολιτικής (ΣΕΕΠ) αποτελείται από τον Πρωθυπουργό, ως πρόεδρο, και τους Υπουργούς α) Εσωτερικών β) Οικονομίας και Ανάπτυξης, γ) Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, δ) Εθνικής Άμυνας, ε) Πολιτισμού και Τουρισμού, στ) Εξωτερικών, ζ) Οικονομικών, η) Τουρισμού. Στις συνεδριάσεις του ΣΕΕΠ παρίσταται, επίσης, ο Γενικός Γραμματέας της Κυβέρνησης, ενώ συμμετέχουν αμισθί, χωρίς δικαίωμα ψήφου και με συμβουλευτικό ρόλο, δύο καθηγητές Τμημάτων Επικοινωνίας Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, οι οποίοι ορίζονται για τριετή θητεία με κοινή απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και του Υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης. Για την ενημέρωση των μελών του ΣΕΕΠ σε ειδικά επιστημονικά και τεχνικά ζητήματα ο Πρωθυπουργός μπορεί να προσκαλεί σε συνεδρίασή του δημόσιους λειτουργούς και υπαλλήλους του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ιδιώτες εμπειρογνώμονες, καθώς και άλλα πρόσωπα, τα οποία μπορεί να διευκολύνουν το έργο του Συμβουλίου.
Το ΣΕΕΠ είναι αρμόδιο για τον στρατηγικό σχεδιασμό της εθνικής επικοινωνιακής πολιτικής, την αξιολόγηση και την αναθεώρησή του, καθώς και για τη διαχείριση σε κεντρικό επίπεδο επικοινωνιακών κρίσεων.
Το ΣΕΕΠ συνεδριάζει τακτικά μία φορά το χρόνο, κάθε Δεκέμβριο, για την έγκριση, αξιολόγηση ή αναθεώρηση του στρατηγικού σχεδίου εθνικής επικοινωνιακής πολιτικής και έκτακτα οποτεδήποτε το κρίνει αναγκαίο ο Πρωθυπουργός. Κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του υποστηρίζεται από τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας του Υπουργειού Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης.